حساب کاربریحساب کاربریبرای انجام تمامی کارها از خواندن و نوشتن معمولی گرفته تا تولید و عرضه محصول، یک عامل مشترک وجود دارد و آن نور است.
در منازل، دفاتر اداری، کارخانه ها و جاده ها، این لامپ ها هستند که نور را برای ما به وجود می‌آورند و
همانطور که شما هم می دانید انواع لامپ گوناگونی تا به حال تولید شده اند.
در این مقاله به بررسی و معرفی انواع لامپ پرکاربرد و تفاوت های آن ها می پردازیم.
لامپ یکی از چشمه های نور مصنوعی است که با توجه به ساختار داخلی اش، انرژی الکتریکی را به نور یا همان روشنایی تبدیل می کند.
از زمانی که ادیسون در قرن نوزدهم اولین لامپ رشته ای را اختراع کرد تا به حال نزدیک به یک قرن گذشته است و
به لطف فناوری و پیشرفت تکنولوژی، امروزه انواع لامپ مختلفی در انواع و اندازه های متفاوت و با مشخصات منحصر بفرد از لحاظ کارایی، کیفیت نور و حفظ انرژی در دسترس هستند.
لامپ ها روشنایی منازل، دفاتر و جاده های ما را تامین می کنند.
لامپ رشته ای (incandescent light bulb) یکی از انواع لامپ های قدیمی
رایجترین و کم هزینه ترین نوع لامپ، لامپ رشته ای است.
انتشار نور در این لامپ ها از طریق گرم شدن رشته تنگستنی لامپ که توسط خلا یا گاز نیتروژن احاطه شده، صورت میگیرد و
به این ترتیب مصرف انرژی بالایی دارند.
این لامپ ها در ولتاژهای مختلفی تولید می شوند که
البته بر اساس سیاست های جهانی و لزوم کاهش مصرف انرژی، تولید لامپ های رشته ای بخصوص کمتر از 100 وات درحال متوقف شدن است.
این لامپ ها تنها 700 تا 1000 ساعت کار می کنند و اتلاف انرژی بالایی دارند.
لامپ های هالوژنی نسخه بهبود یافته لامپ های رشته ای هستند که
در آنها رشته تنگستن در یک پاکت فشرده شفاف پیچیده می شود.
در این لامپ از گاز هالوژن به جای خلا استفاده می شود که
جلوی سیاه شدن تنگستن و تبخیر آن را میگیرد در نتیجه عمر لامپ را طولانی تر میکند.
مزایا و معایب لامپ هالوژنی
این لامپها نوری شبیه نور روشنایی روز ایجاد می کنند و رنگ ها در زیر لامپ وضوح بیشتری دارند و
بخاطر این ویژگی، اغلب در روشنایی زیر کابینت، چراغ های آویز و نورهای فرو رفته استفاده می شوند.
لامپ LED همانطور که از نامش پیداست از دیودهای ساطع کننده نور تشکیل شده است.
LED وسیلهای نیمه هادی است که در آن الکتریسیته با بار منفی روی دیود اعمال می شود و باعث جریان الکترونی و رهایش فوتون می شود.
این فوتون ها برای انتشار نور از دیود با هم ترکیب می شوند.
یک لامپ LED از چندین دیود تشکیل شده تا مقدار نور مورد نیاز را تامین کند.
مزایا و معایب لامپ ال ای دی
در لامپ LED، گرمای تولید شده در سینک گرما جذب می شود و
به این ترتیب لامپ حین روشن بودن خنک می ماند که باعث صرفه جویی در مصرف انرژی میشود.
از دیگر مزیت های لامپ های LED این است که اشعه مادون قرمز و فرابنفش تولید نمیکنند و فاقد جیوه هستند.
بزرگترین ایراد لامپ LED این است که بیشتر آنها کم نور هستند،
چرا که نور جهت دار تولید میکنند نه نور پراکنده و بنابراین برای روشنایی محیط اتاق مناسب نیستند.
بهترین کاربرد LED برای روشنایی محل های مانند زیر کابینت آشپزخانه است.
البته ورژن های جدیدی وجود دارد که چند لامپ LED را در یک لامپ جمع کرده اند تا نور بیشتری ایجاد کنند که
البته قیمت آن تا شش برابر بیشتر است.
لامپ فلوئورسنت CFL یک از انواع لامپ برای جایگزینی لامپهای رشته ای در خانه ها و ساختمانهای تجاری طراحی شده است.
لامپ فلوئورسنت فشرده بر خلاف فلوئورسنت معمولی که لرز و وزوز دارند و
نور مایل به آبی تولید میکنند، نوری با رنگ تصحیح شده و با مصرف انرژی کمتر تولید می کند.
لامپ فلوئورسنت فشرده از چند حلقه لوله ای پر شده از جیوه تشکیل شده است.
مزایا و معایب لامپ CFL
به خاطر داشته باشید که CFLها کم نور هستند و برخی از آنها در سرمای شدید بسیار کند به روشنایی کامل می رسند.
بنابراین برای لوازمی مانند چراغ قوه و چراغ مطالعه که به صورت لحظه ای روشن می کنید، مناسب نیستند.
لامپ SMD در واقع نوعی از لامپ های LED است که در آن دیودهای ساطع کننده نور بر روی یک برد سوار و لحیم شده اند.
چراغ های SMD در مقایسه با انواع LED کوچکتر هستند.
مزایا و معایب لامپ های اس ام دی
لامپ های SMD، دارای زاویه دید گسترده ای هستند، بنابراین برای روشنایی محیط های وسیع و تابلوهای روشنایی بسیار مناسب هستند.
لامپ بخار سدیم، یکی از انواع لامپ تخلیه الکتریکی در گاز با استفاده از سدیم یونیزه است.
لامپ بخار سدیم با فشار کم (LPS) دارای یک لوله تخلیه داخلی ساخته شده از شیشه بوروسیلیکات است که
با الکترودهای فلزی ثابت شده و با گاز نئون یا آرگون و کمی سدیم فلزی پر شده است.
با عبور جریان از بین الکترودها، نئون و آرگون یونیزه می شود تا گاز سدیم را گرم کند.
سدیم تبخیر شده یونیزه میشود و نوری زرد رنگ تولید می کند.
نور این نوع لامپ توانایی نفوذ در مه را دارند.
لامپ های بخار سدیم با فشار بالا (HPS) مقاومت بیشتری در برابر دما و اثرات خورنده جیوه و سدیم دارند.
این لامپ ها نور سفیدتری تولید می کنند و
در مکان هایی از قبیل جاده، تونل، استادیوم و سایر مکان هایی که تمایل به دیدن طیف گسترده ای از رنگ های منعکس شده وجود دارد، استفاده می شوند.
یکی دیگر از انواع لامپهای تخلیه در گاز، لامپ بخار جیوه است.
این لامپ ها نسبت به لامپ رشته ای و حتی فلوئورسنت کارایی بیشتری دارند.
طول عمر طولانی و در حدوده 24000 ساعت دارند و نوری سفید و روشن با شدت زیاد تولید می کنند.
این نوع لامپ ها برای روشنایی مساحت های خیلی بزرگ استفاده می شدند، اما به دلیل مخاطرات جیوه، تولید آنها ممنوع شده است.
بعد از بررسی انواع لامپ و تفاوت های آنها از نظر ظاهر و از نظر کاربرد و عملکرد، در این بخش به بررسی برخی اصطلاحات رایج در مورد لامپ می پردازیم.
توان، میزان مصرف انرژی مورد نیاز برای روشن کردن یک لامپ را نشان می دهد.
این یک اصطلاح لامپ و به معنی میزان نوری است که از لامپ ساطع شده و با چشم دیده می شود. هرچه تعداد لومن بیشتر باشد به معنی شدیدتر بودن نور لامپ است.
در واقع این واحد نیز برابر است با لومن در مساحت متر مربع. لوکس به این معنی است که تعداد لومن مورد نیاز برای روشن کردن مساحت یک متر مربع چقدر خواهد بود.
بررسی این مورد در انواع لامپ و تفاوت های آنها بسیار حائز اهمیت است. یک لامپ خوب باید در ازای بازده بالایی که دارد انرژی کمتری مصرف کند.
پارامتر دیگری که باید به آن هنگام خرید لامپ دقت کنیم میزان اثر بخشی است که با پارامتر بازده ارتباط مستقیم دارد. تعریف اثر بخشی به صورت توان بر لومن است. میزان انرژی خروجی باید از میزان انرژی ورودی بیشتر باشد تا اثربخشی لامپ بیشتر شود.
بعد از مقایسه انواع لامپ و تفاوت های آنها باید بتوانیم حدس بزنیم یک لامپ روشنایی خوب چه ویژگی هایی دارد:
اول اینکه میزان مصرف کمتری از انرژی داشته باشد.
بتواند منطقه وسیعی مثلا حداقل یک اتاق را به خوبی روشن کند.
عمر مفید بالایی داشته باشد.
بازده و اثربخشی آن بالا باشد.
قیمت آن متناسب باشد.
نور آن باعث تغییر رنگ اجسام مختلف در تاریکی از نظر بیننده نشود.
بهتر است برای هر کاربردی نوع مخصوصی از لامپ که متناسب با محل مورد نظر باشد انتخاب شود.
نویسنده : تک دیل