شب یلدا امسال با کرونا

شب یلدا امسال با کرونا

داریم به یکی از پرخاطره ترین و قشنگ ترین شب های سال نزدیک میشیم . شبی که از خیلی خیلی قدیم ترها از زمان مادربزرگ های مادربزرگ هامونم رسم ورسومای خودش رو داشته و همیشه برای ما لبخند و صمیمیت به ارمغان میاورده .

شاید براتون جالب باشه و شاید اصلا به گوشتون هم نخورده باشه و ندونید چیشد که شب اول زمستون شد شب یلدا و سال هاست ماها اون شب رو جشن میگیریم .

در واقع شب چله در اول متعلق به کشاورزان و دهقانان می باشد . این مردمان عزیز در شب اول زمستان آجیل ها و میوه های خانه خود را سر سفره ای می ذاشتند و همه دور اون سفره می نشستند و کنار هم جشنی برگزار می کردند و در واقع این جشن برای آنها نوید دهنده  پایان برداشت محصولات کشاورزی اشان و شروع زمان استراحت این قشر از جامعه می باشد .

در این جشن ، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندترین شدن طول روز ها را که مصادف با شروع فصل زمستان است جشن گرفته می شود. البته نام درست این شب ، باید (چله) باشد ، چون برگزاری این جشن یک آیین ایرانی است و یلدا یک کلمه بیگانه است . پس باید واژه فارسی چله را به کار ببریم نه یلدا. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از 30 آذر ( آخرین روز پاییز ) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی ( نخستین روز زمستان ) گفته می شود.

امسال بعد از گذشت سال های سال از این رسم زیبا و قدیمی با پدیده جدیدی مواجه شدیم که مجبورمون کرده دیگه نتونیم مثل قبل یلدا رو جشن بگیریم . کرونا پدیده عجیب و وحشتناکی که یک سالی میشه سبک و روش زندگیامونو عوض کرده و بهمون خیلی چیزارو یادآوری کرده و خیلی چیزارو ازمون گرفته .

اما ما نمی خواییم اجازه بدیم زیبایی یلدا یا همون شب چله امون و گرمی اون شب رو هم کرونا ازمون بگیره . درسته امسال دیگه امکان دور هم جمع شدن و مهمونی گرفتن نداریم . دیگه نمی تونیم با بزرگا و کوچیکای فامیل ساعت ها کنار هم خوش بگذرونیم و یلدامونو بسازیم . سفره یلدا امسال خیلی کوچیکتر از سال های پیش شده اما ما نمی ذاریم چیزی از گرمای این سفره کم بشه . امسال می تونیم کنار خانواده کوچک خودمان یلدا رو جشن بگیریم و با تعداد کمی از افراد خانوادمونم شاد باشیم .

شاید نتونیم همه ی جمع بزرگ خانوادمون رو در یلدای امسال کنار هم جمع کنیم اما اینو می دونیم که به خاطرش خوش حالیم که سلامت افراد خانواده با برگزار نکردن مهمونی بزرگ یلدا پایدار می مونه و می تونیم به جای کنار هم بودن دل هامون رو به وجود هم گرم نگه داریم . امسال سفره کوچیک یلدامونو پهن می کنیم ، حافظ رو فراموش نخواهیم کرد . ولی خب می تونیم یه کارایی کنیم تا هم خودمونو سرگرم کنیم و هم نبود جمع بزرگ خانواده را جبران کنیم .

پیشنهاد ما برای شما در این شب ، شگفتانه های جالبیه که می تونه یه یلدای خیلی قشنگ رو براتون رقم بزنه. بیایید برگردیم به خیلی خیلی خیلی قدیم تر ها ، به یاد بیاریم که بزرگای قدیمیمون تو اون سال ها چه چیزایی واسه یلدا تدارک می‌دیدن. بیشتر شادی و انرژی شب یلدا واسه خوراکیاش و تنقلات خوشمزه سفره یلدا بود . بچه ها و کوچیکترا بیشتر از همه ذوق زده ی شیرینی و آجیل اینس فره بودن.

آجیل یلدا

آجیل یلدا تفاوت‌هایی با آجیل‌های شب عید دارد . اما اصل نیت شماست و اگر باسلق و بقیه مخلفات آجیل یلدارو پیدا نکردید با پسته و بادام هم میشه آجیل خودتون رو بسازید. آجیل یلدا می تونه شامل مواردی باشه که برای شما ذکر می کنیم ، اما هیچ کدوم از ما ملزم نیست که حتما همه این موارد رو واسه آجیلمون تهیه کنیم ، مهم تر از همه اینه ما کنار هم شاد باشیم هرچند ظرف آجیلمون کوچیک باشه. لازم به ذکره که تفاوت بزرگ این آجیل با آجیل های دیگر در این است که آجیل شب چله ، آجیل شیرین خام است و از آجیل های شور و بو داده استفاده نمی‌شود و به غیر از مغز ها خشکبارهایی مثل توت خشک ، برگ زردآلو ، کشمش ، گردو ، انجیر خشک ، بادام زمینی ، بادام هندی ، بادام درختی ، فندوق و خیلی چیزهای دیگر در آن استفاده می کنیم .

اینم بدونید که ایرانی ها همیشه و همیشه پایه و اساس سفره یلداشون رو آجیل می‌دونستند و به اعتقاد آن ها یلدا بدون آجیل یلدا نمیشه. البته که هدف اصلی این جشن بزرگ این بوده که خانواده‌ها باهم رفت آمد داشته باشند و در واقع صله رحم برپا باشد ، اما داشتن آجیل و تنقلات این شب رو جذاب تر می کنه.

میوه یلدا 

به غیر از آجیل ، میوه هم سر سفره یلدا طرفدارای خودشو داره. معروف ترین و اصلی ترین چیزی که بعد شنیدن کلمه یلدا تو ذهن هر آدمی نقش می بنده ، انار هستش و میشه گفت اصلا بدون انار یلدایی برگزار نمیشه. انار میوه زیبا و پر خاصیت زمستانی همیشه و همیشه جایگاه خاص و والایی در سفره های یلدا به خود اختصاص می‌دهد.

از نظر علمی انار جزو سالم ترین و مفیدترین میوه‌های روی زمین بشمار می آید و ترکیبات بسیار مفید و مغذی در خود دارد . 

پوست بسیار ضخیم و خارق العاده انار باعث شگفتی است ، زمانی که بعد از باز کردن این پوست شاهد دانه های سرخ یاقوتی و ظریف داخل آن پوست ضخیم می‌باشیم .در شب یلدا مردمان‌ما رسم را بر این دارند که انارها را از قبل دون کرده و در پیاله‌های زیبای گلی با چاشنی گلپر برای پذیرایی مهمانان خود آماده کنند .

از نظر علمی و با تحقیقات انجام شده به این نتیجه رسیدیم که در یک پیاله انار (حدود 180 گرم انار)  7 گرم فیبر ، 3 گرم پروتئین ، 30 درصد ویتامین ث ، 36 درصد ویتامین کا ، 16 درصد فولات ، 12 درصد پتاسیوم ، 21 گرم قند و حدود 144 کالری انرژی  وجود دارد .

در سال های اخیر و با گرایش بیشتر مردم به زیبایی و تجملات در سر سفره های هفت سین میوه های خشک نیز بیشتر مشاهده می کنیم، مخصوصا که میوه های خشک در بین کودکان همیشه پرطرفدار بوده است و سببی است تا آن ها از این طریق مواد مغذی بیشتری دریافت کنند . 

غذاهای شب یلدا

بزرگتر ها و مادربزرگ‌های‌مان طبق عادت بزرگترهای‌شان همیشه در جمع های بزرگ و جشن‌ها غذاهای اصیل ایرانی را برای عزیزانشان تهیه می‌بینند. یلدا نیز از این دسته جشن های بزرگ مبرا نیست . 

غذاهای بسیار متنوع ای بر اساس رسم رسومات قومیت های مختلف برای یلدا تدارک دیده می‌شود . یکی از این غذاها خورشت انار مسما می باشد. محتویات و مواد لازم برای تهیه خورشت انار مسما مرغ ، انار ، پیاز ، رب انار ، رب گوجه و زعفران می‌باشد که این غذا بیشتر مختص مردمان خطه شمال کشورمان است اما امروزه سر سفره هر قومیتی می‌توان این غذا را دید .

غذای دیگر سفره یلدای ایرانی ها شامل غذاهایی چون خشیل که غذای قوم ترک ایران است و آذربایجان ها و اردبیلی ها تهیه این غذا را مختص به خود می دانند و مخصوص آن خطه از ایران است. فسنجان که همیشه در بین ایرانیان پر طرفدار و مشهور بوده است، سر سفره یلدا جایگاهی دارد. همانطور که در بخش توضیحات میوه یلدا ذکر کردیم انار نماد بزرگ و اصلی یلدا است و همین سبب شده تا اکثریت غذاهای سفره یلدا نیز در خود انار را جا داده باشند. غذاهایی مانند : سوپ انار ، اناربیج ، خورشت ناردون ،  سالاد انار ، انار پلو ، آش انار و خیلی دیگر از غذاهایی که انار چاشنی آن‌ها می‌باشد.

حافظ خوانی شب یلدا 

سنت های کهن ایرانی‌ها همیشه دلنشین و جالب و پر از حکمت و فلسفه خاص است . اینکه در بلندترین شب سال در محفل گرم خانواده‌های ایرانی ، افراد تفالی به لسان الغیب ، حافظ شیرازی می زنند جای بس تامل و تفکر بسیار دارد .

حافظ خوانی و شاهنامه خوانی از گذشته های دور رسم یلدا بوده است. رسمی که می‌توان گفت از کوچک تا بزرگ سفره نشینان یلدا را مجذوب خود می‌کند. از قدیم مرسوم بوده که کتاب حافظ را دست بزرگ جمع می دانند و از آن می‌خواستند برای تک تک افراد فال حافظ بگیرد و با نوا و کلام گرم خود شعرهای حافظ را برای خانواده بخواند . خواندن شعرهای زیبا و عاشقانه شاهنامه نیز همیشه شور و شوق را در جوانان بیشتر می‌کرده و باعث مسروری جمع شده است .